Czy w Polsce pigułka dzień po jest w pełni legalna? Sprawdź w naszym poradniku.

Antykoncepcja awaryjna, znana jako pigułka dzień po, to temat budzący wiele emocji i kontrowersji. Sprawa jest na tyle gorąca i polaryzująca społeczeństwo, że w jej komentowanie angażują się zarówno politycy, grupy wyznaniowe oraz działacze społeczni. W dużym skrócie, pigułka dzień po to forma zabezpieczenia przed niechcianą ciążą, którą można zastosować po odbyciu niezabezpieczonego stosunku lub w przypadku, gdy standardowa metoda antykoncepcji zawiedzie. Dostępność i legalność pigułki dzień po w Polsce są uregulowane przepisami prawnymi, które warto znać. W tym artykule przyjrzymy się, czy pigułka dzień po jest w Polsce w pełni legalna, jak ją uzyskać i jakie są związane z tym procedury. Zapraszamy!

Pigułka dzień po, a jej legalność

Zacznijmy od obowiązujących przepisów prawnych. W Polsce dostępność pigułki dzień po reguluje kilka aktów prawnych, w tym ustawa Prawo farmaceutyczne oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia. Kluczowe zmiany w dostępie do antykoncepcji awaryjnej miały miejsce w ostatnich latach, co warto omówić troszkę bardziej szczegółowo. W 2015 roku, na mocy Rozporządzenia Ministra Zdrowia, pigułka dzień po zawierająca substancję czynną uliprystal (np. EllaOne) była dostępna bez recepty dla osób powyżej 15 roku życia. Ta zmiana miała na celu zwiększenie dostępności antykoncepcji awaryjnej i umożliwienie szybkiego reagowania w sytuacjach awaryjnych. Jednak w 2017 roku, na mocy nowelizacji ustawy Prawo farmaceutyczne, wprowadzono obowiązek uzyskania recepty na pigułkę dzień po, niezależnie od wieku pacjentki. Zmiana ta spotkała się z dużym zainteresowaniem i kontrowersjami, zarówno wśród specjalistów, jak i opinii publicznej.

Jak uzyskać pigułkę dzień po?

Uzyskanie pigułki dzień po zasadniczo nie jest trudne, jednak wiąże się z koniecznością odbycia wizyty w gabinecie lekarza lub teleporady. Główną tego przyczyną jest fakt, że tylko lekarz może wystawić odpowiednią receptę. Receptę na antykoncepcję awaryjną mogą wystawić lekarze różnych specjalności, w tym ginekolodzy, lekarze rodzinni oraz inni specjaliści posiadający odpowiednie uprawnienia. Podczas wizyty lekarz przeprowadzi z nami kompleksowy wywiad medyczny, aby ocenić nasz ogólny stan zdrowia, a także poznać ewentualne przeciwwskazania do zażycia pigułki. Lekarz może również udzielić informacji na temat działania leku, jego skutków ubocznych oraz innych metod antykoncepcji. Dlatego też jeżeli już mamy możliwość zasięgnięcia opinii lekarza, a także dopytania o dodatkowe kwestie, zróbmy to bez wahania.

Po uzyskaniu recepty, pigułkę dzień po można wykupić w aptece. Ważne jest, aby zrobić to jak najszybciej, ponieważ skuteczność pigułki maleje wraz z upływem czasu od odbycia stosunku. Pigułki dzień po są najskuteczniejsze, gdy zażyjemy je w ciągu pierwszych 24 godzin, a ich efektywność znacząco spada po 72 godzinach.

Rodzaje pigułek dzień po dostępnych w Polsce

W Polsce dostępne są głównie dwa rodzaje pigułek dzień po. Pierwsza z nich, EllaOne (uliprystal), działa do 120 godzin, czyli aż do 5 dni po stosunku. Im szybciej ją zażyjemy, tym większa będzie jej skuteczność. Mechanizm jej działania polega bowiem na opóźnianiu lub hamowaniu owulacji oraz zmianie wyściółki macicy. Escapelle (lewonorgestrel) to drugi rodzaj. Ta piguła dzień po działa do 72 godzin, czyli do trzech dni po stosunku, jednak jak w powyższym przypadku, im wcześniej ją przyjmiemy, tym lepiej. Mechanizm jej działania polega na opóźnianiu lub hamowaniu owulacji oraz zmianie śluzu szyjkowego.

Ważne informacje dla pacjentek

Pozostając w temacie antykoncepcji awaryjnej, pragniemy przytoczyć jeszcze kilka dodatkowych, istotnych informacji.  Zacznijmy od tego, iż każda pacjentka ma prawo do prywatności i poufności swoich danych medycznych. Informacje dotyczące stosowania antykoncepcji awaryjnej są objęte tajemnicą lekarską i nie mogą być ujawniane bez naszej zgody. Pamiętajmy, że na ogół antykoncepcja awaryjna jest skuteczna, ale nie daje 100% gwarancji zapobiegania ciąży. Najwyższą skuteczność osiąga, gdy zastosujemy ją jak najszybciej po stosunku. Pigułki dzień po mogą powodować skutki uboczne, takie jak nudności, bóle głowy, zmęczenie czy zmiany w cyklu menstruacyjnym.

Warto skonsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów. Na koniec wspomnijmy o edukacji seksualnej. Niestety, ale w Polsce edukacja seksualna jest ograniczona, co może wpływać na świadomość młodych par na temat dostępnych metod antykoncepcji. Warto korzystać z rzetelnych źródeł informacji, takich jak sprawdzone strony internetowe organizacji zdrowotnych, poradnie zdrowia seksualnego oraz konsultacje z lekarzem. Ta ostatnia, czyli możliwość osobistego zadania pytań lekarzowi wydaje się być jednak najrozsądniejszą i najbardziej sprawdzoną.

Podsumowanie

Pigułka dzień po jest w Polsce legalna, ale jej dostępność jest ograniczona przepisami prawnymi wymagającymi uzyskania recepty od lekarza. Nie możemy tak po prostu udać się do apteki po zakup pigułki. Ma to swoje plusy. Do tych najważniejszych należy możliwość osobistej konsultacji i rozmowy z lekarzem, podczas której możemy omówić intrygujące nas kwestie związane z antykoncepcją. Z tego miejsca zapraszamy również do pozostałych artykułów w naszym poradniku.