Całodobowa dostępność. Konsultacja nawet w 15 minut.

Bezsenność – czym jest, skąd się bierze i jak wpływa na nasze życie?

Aneta Wiśniewska
Autor: Aneta Wiśniewska
Utworzono: 25 marca 2025 25 marca 2025

Potrzebujesz recepty, zwolnienia lub konsultacji lekarskiej?

Zamów teraz

Sen jest jedną z tych rzeczy, o których nie myślimy, dopóki go nie zabraknie. Jest dosłownie jak niewidzialny fundament naszego zdrowia, cichy architekt naszej psychiki, ukryty mechanizm, który pozwala nam każdego dnia funkcjonować. Ale kiedy sen przestaje do nas przychodzić naturalnie przychodzić, nagle staje się czymś niedoścignionym. Czymś, czego łakniemy niekiedy obsesyjnie. Liczymy owce, zmieniamy pozycję tysiąc razy, zamykamy oczy i otwieramy je po kilku godzinach, które mijają jak sekunda. Wtedy zaczynamy rozumieć, jak wielką siłę ma bezsenność, niewidzialny wróg, który potrafi przewrócić nasze życie do góry nogami. Czy Ty także zmagasz się z zaburzeniami snu? Jeżeli tak, ten artykuł będzie dla Ciebie dawką wiedzy i konkretnych informacji o tym zjawisku.

Czym jest bezsenność?

Zacznijmy od podstaw. Bezsenność to nie tylko problem z zasypianiem. To cała gama zaburzeń snu, które mogą objawiać się na różne sposoby. Niektórzy nie mogą zasnąć przez długie godziny, inni budzą się w środku nocy i nie potrafią ponownie zapaść w sen. Są też tacy, którzy niby śpią, ale ich sen jest płytki, rwany, niespokojny, a rano czują się gorzej niż przed położeniem się do łóżka.

 

Problem ten może mieć charakter krótkotrwały i wtedy pojawia się np. w wyniku stresu, emocjonalnych przeżyć czy zmiany otoczenia. Może także przybrać charakter przewlekły, kiedy trwa miesiącami, a nawet latami. To właśnie ta długotrwała bezsenność jest najbardziej wyniszczająca, bo wpływa nie tylko na naszą kondycję fizyczną, ale i psychiczną.

Skąd bierze się bezsenność?

Bezsenność jest jak prawdziwy kameleon. Przybiera różne formy i ma wiele przyczyn. Czasem wynika ze stresu. Kiedy głowa jest pełna myśli, nie chce się wyłączyć nawet po zgaszeniu światła. Analizujemy wydarzenia dnia, przewidujemy przyszłość, wracamy do przeszłości, a nasz mózg zamiast odpoczywać, przeżywa wszystko na nowo.

 

Bywa, że winne są złe nawyki. Wpatrywanie się w ekran telefonu tuż przed snem, picie kawy wieczorem, nieregularny tryb życia. Wszystko to rozregulowuje naturalny rytm dobowy. Organizm nie wie, kiedy jest dzień, a kiedy noc, a my sami fundujemy sobie wewnętrzny chaos. Nie można zapominać też o wpływie chorób i leków. Problemy z tarczycą, zaburzenia hormonalne, depresja czy lęki mogą mieć ogromny wpływ na sen. Niektóre leki pobudzają układ nerwowy i utrudniają zasypianie. A czasem bezsenność wynika po prostu ze starzenia się organizmu. Im jesteśmy starsi, tym trudniej nam spać tak głęboko i regeneracyjnie, jak w młodości.

Jak bezsenność wpływa na nasze życie?

Sen to regeneracja. Bez niego ciało i umysł zaczynają się psuć jak źle naoliwiona maszyna. Pierwsze skutki niedoboru snu widać bardzo szybko. Zmęczenie, trudności z koncentracją, drażliwość to niektóre z nich, ale także pierwsze, jakie zauważymy. Po kilku nieprzespanych nocach człowiek czuje się jak cień samego siebie. Długotrwała bezsenność może prowadzić do poważniejszych konsekwencji. Osłabia układ odpornościowy, zwiększa ryzyko chorób serca, cukrzycy, nadciśnienia. Nie bez powodu mówi się, że sen to lekarstwo. W czasie snu organizm przeprowadza szereg procesów naprawczych, a bez nich powoli się wyniszcza.

 

Zaburzenia snu mają także ogromny wpływ na psychikę. Mogą prowadzić do stanów depresyjnych, zwiększać poziom lęku, obniżać odporność na stres. Człowiek, który nie śpi, staje się bardziej impulsywny, mniej cierpliwy, ma problemy z podejmowaniem decyzji. Długotrwała bezsenność może nawet zmieniać osobowość. Sprawia, że zaczynamy inaczej postrzegać rzeczywistość, czujemy się odcięci od świata, jakbyśmy funkcjonowali w stanie ciągłego zmęczenia.

Czy można wygrać z bezsennością?

Choć bezsenność wydaje się potężnym przeciwnikiem, można ją pokonać. Kluczem jest odbudowanie zdrowych nawyków związanych ze snem. To oznacza regularne godziny zasypiania i budzenia się, ograniczenie ekranów przed snem, rezygnację z kawy i alkoholu wieczorem. Równie ważne jest stworzenie odpowiedniego środowiska do spania. Ciemność, cisza, odpowiednia temperatura w sypialni mogą zdziałać cuda.

 

Warto też zwrócić uwagę na psychikę. Relaksacyjne rytuały, medytacja, ćwiczenia oddechowe, to wszystko pomaga wyciszyć umysł przed snem. Czasem niezbędna jest pomoc specjalisty. Psychoterapeuta czy lekarz mogą pomóc znaleźć prawdziwą przyczynę problemu i dobrać odpowiednie metody leczenia. Bezsenność to nie tylko kwestia braku snu. To problem, który może wpływać na całe życie. Ale jak każdą trudność, można ją pokonać, jeśli tylko poświęcimy temu uwagę i podejmiemy świadome kroki, by odzyskać spokój i zdrowy sen.